Historia Jednej Tabliczki

Fot. Marcin Piotr Oleksa 

Są takie historie, o których nie można milczeć. Są również takie, które powinno się przemilczeć, bo pamięć o nich może poranić zbyt wiele osób, uwikłanych w daną historię czasami jedynie przez pokrewieństwo. 

Historia Elżbiety jest tą, którą ktoś chciał ocalić od zapomnienia i zdecydował się utrwalić jej krótki zapis w kilku zaledwie słowach, pomiędzy którymi jest ważna treść, znana jedynie nielicznym. 

Niewielka złota tabliczka, a na niej czarne litery, układające się w napis: Ku pamięci Eli. Poniżej dwie daty, jedna to data urodzenia, druga śmierci. 

Po raz pierwszy zobaczyłam ją rok temu. Pokazała mi ją Maria Sawicka, podczas wspólnego spaceru na przekop. To jedno z moich ulubionych miejsc w Dąbkach, a ściślej między Dąbkami a Dąbkowicami. Dzika rozległa plaża z wysokimi wydmami, nie naruszonymi przez niszczącą ingerencję człowieka, porośniętymi wysoką trawą oraz borem sosnowym, oddzielającym morze od jeziora. W zależności od tego, z której strony wieje wiatr, woda w tym miejscu jest albo słona, morska, albo słodka, jeziorna. W niecce, często suchej gdy poziom wody się obniża, a morze i jezioro cofa, piasek zmienia swój kolor i strukturę. Z aksamitnego, bardzo drobnego i jasnego, robi się gruboziarnisty i lekko pomarańczowy. W dni, kiedy przekop jest otwarty, można dojść plażą do Dąbkowic. Gdy jest zamknięty, w tym miejscu przebiega granica.

Fot. Marcin Piotr Oleksa 

Fot. Marcin Piotr Oleksa 

Dochodząc do przekopu, mija się kilka rzędów falochronów. Stare drewniane paliki, wyszlifowane morską wodą i upływem czasu, wpisują się bardzo naturalnie w nadbałtycki krajobraz, dając człowiekowi przestrzeń do zamyślenia i zadumania. Szczególnie upodobały je sobie mewy i czarne kormorany, mieszkające w nadjeziornych zaroślach. Kiedy obsiądą wystające ponad powierzchnię morza paliki, wyglądają jak strażnicy, strzegący tajemnic bałtyckich głębin. 

Lubię się im przyglądać, siadając na pustej plaży i wpatrując w ich dumne trwanie. Zachwycają mnie. Jest w nich spokój i brak nerwowości, charakterystycznej dla mew. Potrafię tak siedzieć godzinami, obserwując ptaki i morze, za każdym razem inne. Bezkresne. Magnetyzujące. Przemawiające swoim falowaniem.

Fot. Marcin Piotr Oleksa 

Fot. Marcin Piotr Oleksa 

W podobny sposób wpatrywałam się w odkrytą na przekopie tabliczkę. Skromna, niekrzykliwa, przybita do sosny stojącej na wprost morza, na wydmie. Kto ją przybił i dlaczego w tym właśnie miejscu, które w jakiś sposób musiało być ważne dla tajemniczej Elżbiety? Kim była ta kobieta i dlaczego jej życie trwało tak krótko? W jaki sposób zostało przerwane? Myśli kłębiły się w mojej głowie, a tabliczka przemawiała coraz głośniej. 

Wracałam znad morza, wywożąc w sobie pełno kotłujących się we mnie emocji. Droga Dąbki - Lublin była jedną z trudniejszych. Była we mnie tęsknota za morzem, bunt, że na tak długo zostawiam tu ludzi, których kocham, i świadomość, że dobrej energii może nie starczyć na tyle dłużących się, jesienno-zimowych miesięcy. W tle moich rozmyślań leciała płyta Budki Suflera ze starymi, ponadczasowymi przebojami. Kiedy wybrzmiały pierwsze słowa "Jolki", przed oczami stanęła mi tabliczka, a w dźwięki starego dobrego szlagieru wplótł się szum morza. I tak narodziła się historia, którą opisałam w najnowszej powieści "Tylko morze zapamięta". 

Fot. Marcin Piotr Oleksa 

W mojej książce Elżbieta ma na imię Beata, a mężczyzną, który przybił tabliczkę jest Maks. Historię rozpisała moja wyobraźnia, a zainspirowała tabliczka i tajemnicza Elżbieta. W tle morze, miłość i tajemnica. I ludzkie sprawy, te bliskie, codzienne, naznoszone przez życie, jak kamienie wyrzucane na brzeg przez sztorm. 

Późną jesienią książka trafi do rąk czytelnika. Jest we mnie nadzieja, że dzięki niej natknę się na ślad kogoś, kto znał Elżbietę i będzie mógł mi o niej opowiedzieć... 

Monika A. Oleksa 

Fot. Marcin Piotr Oleksa